Các chuyên gia luôn tìm cách để phát triển nghề nghiệp của mình và tăng khả năng thành công. Có 1 cách là sử dụng các mô hình làm việc chuyên nghiệp, và được các chuyên gia áp dụng các mô hình này vào các thói quen làm việc để tăng hiệu quả và khả năng làm việc.  

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá tầm quan trọng của các mô hình làm việc chuyên nghiệp về việc phát triển nghề nghiệp, sự khác nhau giữa các mô hình có sẵn và làm thế nào để lựa chọn và thực hiện mô hình phù hợp với bạn. 

Tổng quan sự khác biệt của các mô hình làm việc chuyên nghiệp 

Các mô hình làm việc chuyên nghiệp là khung mẫu hướng dẫn mỗi chuyên gia phát triển sự nghiệp của mình. Các mô hình này đưa ra lộ trình rõ ràng để đạt được những kỹ năng và kiến thức mới cũng như tiến bộ trong một lĩnh vực cụ thể. Sau đây là 3 mô hình chuyên nghiệp chính: Mô hình chữ “T”, mô hình chữ “I” và mô hình chữ “M”. Mỗi mô hình đều có những đặc tính, lợi ích và giới hạn riêng biệt mà nhân viên có thể ứng dụng. 

Theo một bài báo nghiên cứu, mô hình chữ “T” được khuyến khích sử dụng cho các kỹ sư công nghệ.

Đầu tiên, chúng ta bàn luận về mô hình chữ “T”, nhấn mạnh về chiều sâu và chiều rộng kiến thức. Chuyên gia sử dụng mô hình này sở hữu kiến thức sâu rộng và chuyên môn trong một lĩnh vực cụ thể, được biểu thị bằng thanh dọc chữ “T”. Ngoài ra, các chuyên gia có nhiều kiến thức sâu rộng trong những lĩnh vực liên quan, được thể hiện bằng thanh ngang chữ “T”. Với mô hình chữ “T” này khuyến khích sự hợp tác và rèn luyện kỹ năng tư duy đa dạng. 

Mô hình này là mô hình lý tưởng cho những ai muốn trở thành chuyên gia trong một ngành hoặc lĩnh vực cụ thể nào đó.

Trái với mô hình chữ “T”, mô hình chữ “I” nhấn mạnh chiều sâu kiến thức trong một lĩnh vực, được thể hiện theo chiều dọc của chữ “I”. Các chuyên gia sử dụng mô hình này chỉ chuyên môn vào đúng một lĩnh vực và có chuyên môn rất sâu vào lĩnh vực đó. Mô hình này là mô hình lý tưởng cho những ai muốn trở thành chuyên gia trong một ngành hoặc lĩnh vực cụ thể nào đó. 

Cuối cùng là mô hình chữ “M” kết hợp với mô hình chữ “T” và mô hình chữ “I”

Cuối cùng là mô hình chữ “M” kết hợp với mô hình chữ “T” và mô hình chữ “I”. Mô hình này làm nổi bật chiều rộng và chiều sâu kiến thức, cũng như là sự hợp tác giữa các chức năng. Chuyên gia sử dụng mô hình này cần phải chuyên môn vào một lĩnh vực cụ thể cũng như là kiến thức và các kỹ năng khác ở các lĩnh vực tương tự.  

Mô hình chữ “T” 

Cụ thể hơn, mô hình chữ “T” thường được sử dụng trong ngành nghề đòi hỏi sự hợp tác và tư duy đa phương diện. Nhân viên ứng dụng mô hình này phải chuyên môn sâu vào một lĩnh vực cụ thể nhưng cũng có thể mở rộng nền tảng kiến thức ở các lĩnh vực liên quan. Thêm vào đó, mô hình chữ “T” có lợi ích cho những ai muốn phát triển các kỹ năng trong đa lĩnh vực và làm việc hợp tác với mọi người. 

Nhân viên ứng dụng mô hình này phải chuyên môn sâu vào một lĩnh vực cụ thể nhưng cũng có thể mở rộng nền tảng kiến thức ở các lĩnh vực liên quan

Một số ví dụ chuyên gia sử dụng mô hình chữ “T” như kỹ sư phần mềm là người không chỉ chuyên về một ngôn ngữ mà còn có kiến thức sâu rộng về nhiều ngôn ngữ lập trình. Những chuyên gia về Marketing chuyên về một lĩnh vực cũng như có kiến thức về các lĩnh vực tiếp thị khác. Các nhà thiết kế chuyên về nhiều lĩnh vực.  

Lợi ích của việc sử dụng mô hình chữ “T” gồm việc nâng cao các kỹ năng giải quyết vấn đề, tăng sự linh hoạt và khả năng thích ứng cũng như là cải thiện sự hợp tác. Mô hình cũng có thể giúp các chuyên gia nổi bật trong thị trường nghề nghiệp đông đúc bằng cách thể hiện những kỹ năng đa dạng. 

Mô hình chữ “I” 

Một mô hình khác mà chúng ta có thể đề cập tới là mô hình chữ “I”, thường được sử dụng trong các ngành đòi hỏi sự chuyên môn sâu rộng trong một lĩnh vực cụ thể. Mô hình phù hợp với các chuyên gia có kiến thức, kỹ năng sâu rộng trong một lĩnh vực. Do đó, mô hình chữ “I” có lợi cho những người muốn trở thành chuyên gia trong ngành và lĩnh vực của họ. 

Bác sĩ là một trong những ngành nghề tập trung chuyên sâu vào mô hình chữ “I”

Một vài ví dụ về chuyên gia ứng dụng mô hình chữ “I” như các bác sĩ chuyên môn về ngành y học cụ thể, luật sư sẽ chuyên môn vào các lĩnh vực về pháp luật, và các kỹ sư sẽ tập trung chuyên môn hóa về kỹ thuật cụ thể. 

Nhân viên ứng dụng mô hình chữ “I” thường có sẽ có thể yêu cầu mức lương cao hơn, có nhiều cơ hội thăng tiến trong một lĩnh vực cụ thể và có khả năng trở thành chuyên gia được công nhận ở một ngành nghề cụ thể. 

Mô hình chữ “M” 

Mô hình cuối cùng trong bài viết này sẽ là mô hình chữ “M”. Đây là mô hình kết hợp giữa mô hình chữ “T” và chữ “I” về việc chuyên môn sâu vào một lĩnh vực cụ thể cũng như là có các kiến thức và kỹ năng ở những chuyên ngành liên quan khác. Mô hình này có lợi cho những người muốn phát triển kỹ năng của mình trong đa dạng nghề nghiệp trong khi đó vẫn chuyên về một lĩnh vực cụ thể nào đó. 

Mô hình chữ “M” tập trung nâng cao rất nhiều kỹ năng

Một số ví dụ các chuyên gia sử dụng mô hình chữ “M” như các nhà quản lý dự án chuyên về một lĩnh vực cụ thể cũng như có kiến thức về các quy tắc quản lý dự án khác, các nhà tư vấn chuyên về một lĩnh vực và có kiến thức ở các ngành tư vấn khác và cuối cùng là giám đốc điều hành chuyên môn hóa một ngành, chuyên môn của mình cũng như là kiến thức về các chức năng trong kinh doanh. 

Mô hình chữ “M” có thể rèn luyện và nâng cao các kỹ năng giải quyết vấn đề, luyện tập tính linh hoạt, khả năng thích ứng và cải thiện sự hợp tác. Tuy nhiên, mô hình chữ “M” cũng có thể giúp nhân viên nổi bật trong thị trường nghề nghiệp đông đúc bằng cách thể hiện nhiều kỹ năng và chuyên môn đa dạng. 

Lựa chọn và thực hiện đúng mô hình làm việc chuyên nghiệp.   

Có 3 phương pháp trong việc lựa chọn các mô hình phù hợp 

Chọn lựa một mô hình làm việc chuyên nghiệp phù hợp có thể sẽ hơi khó khăn, đặc biệt nếu bạn không chắc chắn là mô hình nào phù hợp với mục tiêu nghề nghiệp của mình. Tuy nhiên, hãy xem xét và cân nhắc một số yếu tố có thể giúp bạn đưa ra quyết định dễ dàng hơn. 

• Tự đánh giá: Bắt đầu bằng cách tự đánh giá các kỹ năng, điểm mạnh và điểm yếu của bản thân. Hãy xem bạn thích điều gì và chuyên môn của bạn nằm ở đâu. Đánh giá bản thân sẽ giúp bạn nhận ra mô hình nào có thể phù hợp với điểm mạnh và sở trường của bạn. 
• Xác định các mục tiêu nghề nghiệp của bạn: Xem vị trí công việc nào mà bạn nhìn thấy bản thân mình trong tương lai. Bạn có muốn trở thành chuyên gia trong lĩnh vực của mình hay là một nhà tổng quát có thể làm việc ở nhiều chuyên ngành khác nhau? Bạn có muốn lãnh đạo nhóm và công việc một cách độc lập? Xác định rõ mục tiêu nghề nghiệp có thể giúp bạn chọn ra được mô hình nào phù hợp với các định hướng của mình. 
• Xu hướng ngành nghề: Hãy liên tục cập nhật những xu hướng và nhu cầu ngành nghề mới nhất. Xác định các kỹ năng nào có thứ tự cao và mô hình nào có thể giúp bạn phát triển các kỹ năng đó. 

Khi các mục tiêu được xác định và thiết lập một cách đầy đủ, các chuyên gia có thể bắt đầu ứng dụng các mô hình làm việc vào kế hoạch phát triển nghề nghiệp. Trong phần tiếp theo, bạn có thể tham khảo 3 phương pháp trên để triển khai các mô hình đã lựa chọn. 

Làm thế nào để ứng dụng các mô hình làm việc chuyên nghiệp? 

• Phát triển các kỹ năng và kiến thức: Khi bạn đã xác định được mô hình chuyên gia nào phù hợp với mục tiêu của bạn, đây chính là lúc bắt đầu rèn luyện kỹ năng và học hỏi thêm các kiến thức, bao gồm việc đăng ký khóa học, tham dự buổi hội nghị hoặc workshop và hợp tác cùng với đồng nghiệp có thể lắng nghe chia sẻ chuyên môn của họ. 
• Mở rộng mối quan hệ và hợp tác: Xây dựng mối quan hệ với các chuyên gia khác trong lĩnh vực của bạn, họ có thể giúp bạn mở rộng kiến thức và cơ hội. Tham dự các buổi sự kiện, tham gia cộng đồng online và hợp tác với đồng nghiệp trong dự án để xây dựng mối quan hệ của bạn. 

• Phát triển cá nhân: Điều quan trọng nhất chính là tập trung vào sự phát triển bản thân mình bằng cách cải thiện các kỹ năng và kiến thức. Điều này bao gồm cả việc đọc sách và bài báo, nghe podcasts, và tham gia các khóa học trực tuyến. 

Kết luận

Nhìn chung, các mô hình làm việc chuyên nghiệp có thể là một cách hiệu quả để nâng cao sự nghiệp của bạn bằng cách phát triển các kỹ năng và kiến thức phù hợp với các mục tiêu nghề nghiệp. Việc lựa chọn một mô hình phù hợp và ứng dụng mô hình đó một cách hiệu quả, bạn có thể đạt được nhiều sự thành công trong lĩnh vực của mình. Hãy lưu ý về việc đánh giá kỹ năng, mục tiêu của bạn, cập nhật các xu hướng của ngành và tập trung vào việc phát triển cá nhân để có thể tận dụng tối đa các mô hình làm việc chuyên nghiệp.